lý thuyết lợi thế sosánh của D.Ricardo có tính tổng quát cao hơn so với lý thuyết lợi thế tuyệt đối của A.Smit?

Vào năm 1776, Tác phẩm "Một tìm hiểu về Nguyên Nhân và Bản Chất Sự Thịnh Vượng của các Quốc gia" của Adam Smith được xuất bản, trong tác phẩm này ông đã đưa ra một quan điểm khác về thương mại. Với "sự thịnh vượng của các Quốc gia" chúng ta bước vào thời đại Kinh Tế Học Cổ Điển, tán thành gỡ bỏ toàn bộ các rào cản hạn chế từ thương mại và các khía cạnh khác của nền kinh tế. Adam Smith chỉ trích quan điểm của Chủ Nghĩa Trọng Thương trên hai điểm chính. Thứ nhất, ông định nghĩa lại khái niệm sự thịnh vượng. Ông cho rằng sự thịnh vượng đích thực của một quốc gia không phải do lượng vàng bạc có thể tích luỹ được mà là lượng hàng hoá và dịch vụ có trong xã hội. Thứ hai, ông bàn đến tính khả thi của ý tưởng về tích luỹ vàng bạc liên tục của Chủ Nghĩa Trọng Thương. Ông cho rằng đơn giản là một quốc gia không thể tích luỹ vàng bạc mãi được. Bởi vì nếu một đất nước cố gắng để làm điều đó thì chẳng bao lâu sẽ có quá nhiều kim loại quý và quá ít hàng hoá - điều đó sẽ kéo giá cả hàng hoá trong nước tăng lên và sẽ làm cho hàng hoá trong nước kém hấp dẫn hơn trên thị trường thế giới. Điều sẽ xảy ra tiếp theo là tăng lượng nhập khẩu, chính phủ ra bất cứ hạn chế nào cũng không quan trọng, và vàng bạc đã có, đã tích luỹ quá cẩn thận cuối cùng sẽ bắt đầu chảy dần ra khỏi đất nước.

Ý tưởng của Adam Smith về thương mại và lợi ích của nó đối với xã hội được biết đến như "Lý Thuyết về Lợi Thế Tuyệt Đối", ở đó ông cho rằng "Một đất nước nên sản xuất, chuyên môn hoá sâu và xuất khẩu những hàng hoá mà đất nước đó có một lợi thế tuyệt đối.

Lợi thế tuyệt đối: Nếu một nước có thể sản xuất một loại hàng hoá với chi phí thấp nhất thì hàng hoá đó được coi là có lợi thế tuyệt đối trong sản suất hàng hoá đó.

Vào năm 1817, "Các Nguyên Tắc Cơ Bản của Kinh Tế Chính Trị" của David Ricardo đã được xuất bản. Ricardo, một nhà kinh tế cổ điển xuất chúng khác, đã chỉ ra rằng Adam Smith đã không chú ý đến các tình huống mà một quốc gia không có lợi thế chi phí tuyệt đối so với các quốc gia khác. Bằng việc dùng phân tích về chi phí so sánh, Ricardo đã chỉ ra rằng thậm chí khi một quốc gia hoạt động tương đối không hiệu quả trong tất cả các ngành sản xuất thì cũng có thể đạt được có được lợi ích thông qua trao đổi thương mại. Để chứng minh cho quan điểm của Ricardo, hãy để ý đến điều kiện chi phí sản xuất vải và rượu ở Bồ đào Nha và Anh quốc sau đây:

Quan điểm về Chi phí Tuyệt đối của Smith không thể giải thích trao đổi thương mại sẽ diễn ra như thế nào với các điều kiện này. Bồ Đào Nha có lợi thế tuyệt đối trong việc sản xuất cả vải và rượu. Và dường như là Anh không có gì để bán cho Bồ Đào Nha, và người Bồ Đào Nha thì nhận thấy không có gì ở nước Anh rẻ hơn là ở trong nước. Ricardo chỉ ra rằng mặc dù Bồ Đào Nha có một ưu thế rõ ràng hơn so với Anh trong việc sản xuất cả hai sản phẩm rượu và vải, nhưng cả hai nước có thể có lợi từ trao đổi buôn bán nếu họ chuyên môn hoá sản xuất theo lợi thế so sánh về chi phí sản xuất. Chẳng hạn như, nếu xem xét tỷ suất chi phí, chúng ta có thể thấy được lĩnh vực mà Bồ Đào Nha có lợi thế nhất. Tỷ suất chi phí là 9:10 đối với vải lớn hơn là tỷ suất 8:12 (hay 2/3) đối với rượu. Chi phí sản xuất vải vóc ở Bồ Đào Nha chỉ bằng 90% so với chi phí sản xuất ở Anh. Nhưng đối với sản phẩm rượu, chi phí của Bồ Đào Nha chỉ bằng 67% so với Anh. Vì vậy Bồ Đào Nha có một lợi thế so sánh về chi phí sản xuất rượu.

Về phía Anh, trao đổi thương mại và chuyên môn hoá cũng rất quan trọng. Tỷ suất chi phí của Anh, (10:9 đối với sản phẩm vải và 12:8 đối với rượu) cho thấy rằng Anh mất khoảng 1,1 lần để sản xuất vải vóc và 1,5 lần để sản xuất rượu so với Bồ đào Nha. Vì thế, nước Anh có sự bất lợi so sánh về chi phí sản xuất vải vóc thấp nhất.

Với các điều kiện trên, Anh và Bồ Đào Nha có thể cùng có lợi khi trao đổi một đơn vị vải lấy một đơn vị rượu. Bồ đào Nha có thể bán một đơn vị rượu, khi đó họ chỉ mất 80 đơn vị lao động cho một đơn vị vải, nếu không sẽ phải mất 90 đơn vị lao động khi sản xuất trong nước. Như thế Bồ Đào Nha có được 10 giờ công lao động cho mỗi đơn vị khác biệt đó. Cách rẻ nhất để Bồ Đào Nha có sản phẩm vải là sản xuất rượu, mặc dù họ có thể sản xuất vải với chi phí sản xuất thấp hơn là ở Anh.

Nước Anh nhìn nhận việc trao đổi thương mại theo cách tương tự. Nước Anh mất 100 công lao động để sản xuất vải nhưng một đơn vị rượu phải mất đến 120 công lao động. Cách rẻ nhất để Anh có sản phẩm rượu là sản xuất vải và trao đổi thương mại với Bồ Đào Nha. Vì thế Anh được lợi 20 công lao động cho mỗi đơn vị vải vóc đổi lấy rượu.

Vì thế, Lý thuyết về Lợi Thế So Sánh (Theory of Comparative Advantage) của Ricardo cho thấy mỗi nước nên chuyên môn hoá việc sản xuất các loại hàng hoá mà mình có lợi thế so sánh. Các nước nên chuyên môn hoá sản xuất chỉ một loại hàng hoá, đạt được nhờ trao đổi thương mại, và đáp ứng nhu cầu của họ về các loại hàng hoá khác thông qua trao đổi thương mại