Con Đường tu tập chuyển thức thành trí như thế nào?

Đó là con đường tu tập chính của hành giả đi tới giải thoát.

Thức là nghĩa bề ngoài, hình tướng của thế gian.

Quán là phương pháp nhìn thấy biết tới chân lý cuối cùng rốt ráo, thì đối với đối tượng thức nào cũng dẫn hành giả tới trí.

Vậy con đường nào dẫn tới trí?

Và trí tuệ đó là trí nào ?

Một: Thức là kiến thức thông thường mà ta đã học từ bé đến lớn. Dù có học cao bao nhiêu, tới đại học cao học, cũng chỉ là chia thức nhỏ ra, đi sâu đi mãi, nhưng thức vẫn chỉ là hoàn thức. Cũng như xưa biết vật chất là phân tử, rồi sâu nữa là nguyên tử, sâu nữa nữa là các hạt. Mà rồi cuộc đi tìm thức hầu như vô tận. Đi theo con đường biết như vậy, vô lượng kiếp không bao giờ đi tới nơi tới chốn.

Về nhu cầu cái ăn cái mặc con người cũng vậy. Đi tìm một chân lý nào đó bằng cách này cách khác đều không tới một giá trị nhân văn đáng kể. Ví dụ như cao hơn nhiều hơn hay hơn, v.v...gì đó.

Vậy kết luận: đi bằng cách chia nhỏ nghiên cứu, hay làm cho tiến bộ nhiều hơn đẹp hơn bổ dưỡng hơn,v.v...gì đó đều không mang tới một giá trị nhân văn nào cả.

Cuối cùng chỉ có một cách duy nhất là quán chiếu cho rốt ráo tới tận cùng, khi xem tất cả các pháp, nào là tiến bộ, nào là khoa học nghiên cứu, nào là tăng nhanh nhiều hay giỏi bổ khỏe, nhanh,v.v...đều không thể mang tới kết quả cuối cùng. là làm cho con người không còn xiềng xích trói buộc, làm cho con người không còn sợ sệt phụ thuộc vào mọi thứ, để mà mỉm cười sống vui.

Muốn vậy phải áp dụng ba chân lý khổ vô thường vô ngã để soi xét nguyên tử, soi xét mọi hành vi suy nghĩ ham muốn mong chờ,...để rồi thấy chúng trần trụi dưới ánh sánh của ba chân lý đó. Kết luận cuối cùng dẫn tới ba chân lý đó chinh là trí tuệ mà ta cần có phải đạt ��ược.

Vậy đó là con đường chuyển thức thành trí chân chính nhất đối với ngưòi học và thực hành giáo lý giải thoát của Phật.